Khái niệm Scarlet Book (SA-CD) và DualDisc

Scarlet Book xác định tiêu chuẩn chính thức cho đĩa và ổ đĩa Super Audio CD. Nó là sản phẩm hợp tác giữa Philips Electronics và Sony năm 1999.

Scarlet Book

Không giống như tiêu chuẩn CD âm thanh Red Book đầu tiên lấy mẫu nhạc ở 44.1 KHz, Scarlet Book dùng mã hóa Direct Stream Digital với tốc độ lấy mẫu 2,822MHz — lân cận tần số lấy mẫu của Red Book.

Do tốc độ lấy mẫu cao hơn và dung lượng đĩa lớn hơn để lưu âm thanh (cũng như hỗ trợ SA-CD cho nội dung video và văn bản), bạn dùng đĩa SA-CD chuẩn hay hai lớp trong đầu đọc CD tiêu chuẩn hay ổ đĩa CD hay DVD của máy tính. Mặc dù đĩa SA-CD tiêu chuẩn có dung lượng 4.7GB (tương tự như DVD một lớp), các định dạng không thể thay thế cho nhau được. Các nội dung SA-CD được bảo vệ chống sao chép băng hình khắc mờ vật lý được biết như Pit Signal Processing, không thể bị phát hiện bởi các ổ đĩa DVD máy tính tiêu chuẩn.

Để dễ dàng chuyển tiếp từ CD-Audio sang SA-CD, hầu như tất cả album SA-CD đều dùng thiết kế hai lớp ghép, trong đó lớp trên chứa CD âm thanh tiêu chuẩn vận hành được trong các đầu đọc và ổ đĩa CD, lớp dưới chứa nội dung SA-CD mật độ cao hơn. Về cơ bản, đĩa SA-CD ghép này giống như đĩa CD âm thanh và đĩa SA-CD tiêu chuẩn trong đĩa mặt đơn.

Ghi chú:

Mặc dù đĩa SA-CD ghép được vận hành trong các đầu đọc tiêu chuẩn hay các ổ đĩa trong máy vi tính, những thiết bị này chỉ hoạt động lớp CD. Để thưởng thức âm thanh nổi bật của SA-CD, bạn phải dùng đầu đọc chuyên biệt SA-CD.

Đĩa SA-CD (hay lớp SA-CD của đĩa ghép) bao gồm phiên bản âm thanh nổi của album ở phần trong, một hòa trộn âm thanh vòm (surround) 6 kênh ở phần giữa và dữ liệu thêm như là các lời bài hát được ưa thích, đồ họa và video phần ngoài.

Bảng liệt kê các album, đầu đọc SA-CD và thông tin về SA-CD. xem www.sa-cd.net.

DualDisc

DualDisc, được hiệp hội các công ty thu âm chính thức giới thiệu vào mùa hè 2004 (xem www.dualdisc.com để biết thêm chi tiết), là sự kết hợp hai định dạng khác nhau. CD âm nhạc và DVD, trên đĩa hai mặt DualDisc, như cái tên, là hai đĩa trong một đĩa: một mặt là CD âm nhạc, thường hỗ trợ tính năng cho âm thanh vòm và những định dạng âm thanh cao cấp khác, mặt kia là DVD (dùng định dạng DVD-5 một lớp) bao gồm các video âm nhạc, cảnh phim phối hợp, các kết nối web và các tính năng khác.

Mặc dù DualDisc được thiết kế để vận hành trong các ổ đĩa và đầu đọc CD tiêu chuẩn, nó hoàn toàn không tương thích với các tiêu chuẩn Red Book do lớp CD chỉ dày 0.9mm, so sánh với tiêu chuẩn Red Book là 1.1 mm. Để bù đắp quang sai cầu (spherical aberration) do lớp CD mỏng hơn, một phương pháp được dùng để nâng kích cỡ các pit trên mặt CD của DualDisc, làm giảm thời gian vận hành 60 phút. (Một sổ đĩa DualDisc sau đó dùng các phương pháp khác nhau để gia tăng thời gian vận hành.)

Tổng bề dầy của DualDisc là 1.5mm, so sánh với l.2mm cho đĩa CD hay DVD tiêu chuẩn, làm DualDiscs không tương thích với các ổ đĩa nạp theo rãnh (slot-loading) của các máy phát thanh trong xe hơi, máy tính cá nhân và bộ chuyển đổi mega-disc. Do DualDisc dày hơn đĩa CD bình thường và do kiến trúc nội bộ của mặt CD không tương thích với các tiêu chuẩn Red Book, Philips và Sony (các nhà đồng chế tạo định dạng CD) không dùng biểu trưng của CD trên đĩa DualDisc, hầu như các album DualDisc đều có nhãn cảnh báo đĩa không vận hành trong các ổ đĩa nạp theo rãnh hay bộ chuyển đổi mega-disc và có thể không vận hành được trong các loại đầu đọc khác. Các album DualDisc thường được đóng gói trong hộp đựng nữ trang kiểu CD.

Lưu ý:

Một số nhà cung cấp nhạc dùng thuật ngữ DualDisc để chỉ SA-CD cũng như các album DualDisc thực sự. Kiểm tra các chi tiết của đĩa cẩn thận để đảm bảo rằng đĩa vận hành được trên thiết bị của bạn.

Mặc dù đĩa DualDisc, không giống như đĩa SA-CD, hỗ trợ hai định dạng tiêu chuẩn, nó hầu như không thông dụng bằng đĩa SA-CD. Hàng ngàn album có sẵn trong định dạng SA-CD, nhưng chỉ vài trăm định dạng DualDisc (thực tế không có cái nào sau năm 2006). SA-CD cung cấp chất lượng âm thanh tốt hơn DualDisc (chỉ cung cấp âm nhạc chất lượng CD), biến nó thành định dạng tốt hơn cho người hâm mộ âm thanh nổi.

Các tiêu chuẩn và định dạng DVD

Như với các tiêu chuẩn CD, các tiêu chuẩn DVD được công bố trong những sách tham khảo được giới thiệu chủ yếu bởi DVD Forum và cùng bởi những công ty khác như là Hiệp hội DVD+RW. Các tiêu chuẩn DVD-Video và DVD-ROM được thiết lập khá tốt và được các ổ đĩa DVD hỗ trợ – bất kể thời đại. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn của DVD có khả năng ghi và ghi lại cạnh tranh được phát triển bởi hai tổ chức.

DVD Forum phát triển các tiêu chuẩn sau:

■ DVD-RAM (lưu trữ tệp tin kéo thả và xóa bỏ không cần đòi hỏi bất kỳ phần mềm thêm vào)

■ DVD-R (DVD có khả năng ghi)

■ DVD-RW (DVD có khả năng ghi lại nhiều lần)

■ Sau sự phát triển của DVD-RAM và DVD-R, Hiệp hội DVD+RW cạnh tranh phát triển những tiêu chuẩn này:

■ DVD+RW (DVD có khả năng ghi lại với hỗ trợ lossless linking để ngăn ngừa sự cố “Khi luồng dữ liệu từ nguồn chính, như ổ cứng hay ổ đĩa CD-ROM, bị ngắt đủ lâu cho bộ đệm của bộ ghi trống. Hoạt động ghi sẽ dừng lại và khi điều này xảy ra, đĩa có thể bị hỏng (buffer underrun) trong quá trình ghi đĩa)

■ DVD+R (DVD có khả năng ghi)

Các ổ đĩa DVD có khả năng ghi lại đầu tiên hỗ trợ DVD-RW hay DVD+RW, nhưng các ổ đĩa DVD gần đây hỗ trợ DVD+/-R/RW và cái gọi là ổ đĩa “Super Multi” dùng cơ cấu ổ đĩa LG thiết kế thêm hỗ trợ cho đĩa DVD-RAM. Kết quả là, hiện nay bạn có thể chọn được đĩa DVD tốt nhất cho công việc của mình.

Các Ổ đĩa DVD hoàn toàn tương thích ngược như là có khả năng đọc các CD. Khi đọc hay vận hành các CD, tốc độ của phần lớn ổ đĩa DVD tương đương ổ đĩa CD 40x hay nhanh hơn.

Các ổ đĩa DVD có khả năng ghi lại, cũng hoàn toàn hỗ trợ các định dạng CD, thay thế các ổ đĩa CD-RW gần như về giá trong cả hai hệ thống mới và các nâng cấp như ở phiên bản bán lẻ. Lý do chính dùng đĩa CD thay vì DVD là sự tương thích gần như phổ cập (đặc biệt khi các đĩa CD-R được sử dụng) với hệ thống cũ và mới.

Với sự phát triển Blu-ray Disc (BD), các ổ đĩa Blu-ray có khả năng ghi lại tương thích ngược với đĩa DVD và CD đang có sẵn. Những ổ đĩa này khá mắc hơn các ổ đĩa DVD có khả năng ghi lại!